Հիշարժան տարեթվեր
Ապրիլի 2-ը` Աուտիզմի խնդրի շուրջ տեղեկատվության տարածման համաշխարհային օր
ՄԱԿ-ը հատուկ ուշադրություն է դարձնում զարգացման դժվարություններ ունեցող երեխաների վիճակի բարելավմանը։ Միայն միևնույն հիվանդությամբ ախտահարված մարդիկ են լավ հասկանում միմյանց:
Ֆրանց Կաֆկա
Աուտիզմի խնդրի շուրջ տեղեկատվության տարածման համաշխարհային օրը (World Autism Awareness Day) հաստատվել է ՄԱԿ-ի Գլխավոր Անսամբլեայի բանաձևի հիման վրա 2008 թ. հունվարի 21-ին: Այդ տարեթվի նպատակն է ընդգծել մարդկանց օգնության անհրաժեշտությունը, ովքեր տառապում են անբուժելի հիվանդությամբ, և բարձրացնել կյանքի մակարդակը:
Աուտիզմով տառապող երեխաների քանակը բարձր է աշխարհի բոլոր շրջաններում և ունի հսկայական հետևանքներ երեխաների, նրանց ընտանիքների, համայնքների և հասարակությունների համար: Ենթադրվում է, որ մասնագիտացված պետական և հասարակական կազմակերպությունները պետք է ապրիլի 2-ը նվիրեն այդ հիվանդության վերաբերյալ տեղեկատվության տարածմանը, օրինակ՝ դասախոսություններ անցկացնել կամ բուկլետներ թողարկել:
Աուտիզմը նյարդային համակարգի զարգացման խանգարում է, որն ի հայտ է գալիս կյանքի առաջին երեք տարիների ընթացքում: Այդ հիվանդությունն ախտորոշվում է երեք ախտանիշների առկայության դեպքում՝ սոցիալական փոխազդեցությունների անբավարարություն` խանգարված փոխադարձ կոմունիկացիայի արդյունքում, հետաքրքրությունների սահմանափակում և վարքագծի կրկնվող ռեպերտուար:
Այդ նշանների նկարագրման օրինակներ կարելի է հանդիպել պատմական աղբյուրներում, որն ավելի վաղուց է առաջացել, քան ինքը «աուտիզմ» տերմինը: Օրինակ Մարտին Լյութերի գրառումներում կա 12 ամյա տղայի հիշատակում, ով հնարավոր է, որ հիվանդ էր աուտիզմով: Հիվանդության ախտանիշներ են նկատվում նաև «Ավերոնից վայրի տղայի» նկարագրություններում՝ XVIII դարի Մաուգլին, ով ապրել էր ֆրանսիական անտառներում և մարդկանց մոտ է ընկել 12 տարեկան հասակում:
Ինքը «autismus» տերմինը հորինվել է շվեյցարացի հոգեբույժ Էյգեն Բլեյլերի կողմից 1910 թ. շիզոֆրենիայի ախտանիշները նկարագրելիս: Այդ նեոլատինիզմի հիմքում, որը նշանակում է «աննորմալ ինքնահիացում», նա դրել է հունական «աուտո» («ինքդ») բառը՝ ձգտելով ընդգծել «հիվանդի հեռանալը սեփական պատկերացումների աշխարհ ցանկացած արտաքին ազդեցությունից, որն ընկալվում է որպես անտանելի»:
ՄԱԿ-ի բանաձևում ընդգծվում է, որ իր պատմության ամբողջ ընթացքում կազմակերպությունը հատուկ ուշադրութուն է դարձնում հաշմանդամների բարեկեցության բարելավմանը, այդ թվում զարգացման դժվարություններ ունեցող երեխաների: Այսպես, 2008 թ. ուժի մեջ է մտել Հաշմադամների իրավունքների կոնվենցիան, որը հաստատում է բոլորի համար համընդհանուր իրավունքների հիմնական սկզբունքները:
Կարդացեք նաև
Տարբեր ժամանակներում հայերն ունեցել են երեք նոր տարի, որոնք կոչվել են Նավասարդ, Ամանոր և Կաղանդ: Այս տոները տարբեր ժամանակներում նշվել են տարբեր օրերի. մարտի 21-ին, օգոստոսի 11-ին, հունվարին...
1992 թ.՝ Միացյալ ազգերի կազմակերպության Հաշմանդամների տասնամյակի ավարտին (1983-1992), ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեան իր №47/3 բանաձևով դեկտեմբերի 3-ը հռչակեց Հաշմանդամների միջազգային օր...
Ողջույնի համաշխարհային օրը (World Hello Day) ամեն տարի նշվում է նոյեմբերի 21-ին: 1973 թ. այդ տոնը հորինել են երկու ամերիկացի եղբայրները՝ Մայքլ և Բրայեն Մակկոմակները (Michael and Brian McCormack) հենց սառը պատերազմի թեժ պահերին...
1954 թ. ՄԱԿ-ի Գլխավոր Անսամբլեան խորհուրդ տվեց բոլոր երկրներին պրակտիկայի մեջ ներառել Երեխաների համաշխարհային օրվա տոնակատարությունը (Universal Children’s Day)՝ որպես երեխաների եղբայրության և փոխըմբռնման...
Նոյեմբերի 19-ը նշվում է որպես Տղամարդկանց միջազգային օր: Այս կապակցությամբ ElitePartner ծանոթությունների կայքը ներկայացնում է որոշ փաստեր ուժեղ սեռի մասին...
Ամբողջ աշխարհում հանրային առողջապահության համար լուրջ հիմնախնդիր է հակաբիոտիկների նկատմամբ կայունության զարգացումը...
Նոյեմբերի 17-ին աշխարհում նշվում է Թերահաս երեխաների միջազգային օրը (World Prematurity Day): Այն հաստատվել է 2009թվականին՝ Նորածին երեխաների խնամքի եվրոպական հիմնադրամի նախաձեռնությամբ...
Ամեն տարի նոյեմբերի 17-ը Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության (ԱՀԿ) նախաձեռնությամբ նշվում է որպես Թոքերի քրոնիկ օբստրուկտիվ հիվանդությունների (World Chronic Obstructive Pulmonary Day) դեմ պայքարի միջազգային օր...
1922 թ. նոյեմբերի 17-ին տեղի է ունեցել Հայաստանի Զինված Ուժերի ռազմա-բժշկական հիվանդանոցի ձևավորումը: Այն հսկայական դեր է խաղացել հայկական բանակի կայացման և ուժեղացման գործում...
Ամեն տարի աշխարհի շատ երկրներում նոյեմբերի երրորդ հինգշաբթի օրը նշվում է ծխելուց հրաժարվելու միջազգային օրը (No Smoking Day): Այն սահմանվել է 1977թ. Ամերիկյան ուռուցքաբանության հասարակության կողմից...
Դիաբետի դեմ պայքարի համաշխարհային օրը (World Diabetes Day) մտցվել է 1991 թ. Միջազգային դիաբետային դաշնության (International Diabetes Federation) և Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության...
1745թ. նոյեմբերի 13-ին, Ֆրանսիայում ծնվել է Վալենտին Հայուին (Valentin Haüy), ով հայտնի մանկավարժ էր և Փարիզում և Պետերբուրգում կույրերի համար մի քանի դպրոցներ և ձեռնարկություններ է հիմնել...
Թոքաբորբի դեմ պայքարի համաշխարհային օրը (World Pneumonia Day) օրացույցում հայտնվել է Մանկական թոքաբորբի դեմ Գլոբալ կոալիցիայի շնորհիվ: Այսպես է անվանվում միջազգային, կառավարական, ոչ կառավարական...
Այսօր տղամարդկանց միջազգային օրն է։ Այն նշվում է ամեն տարի նոյեմբերի առաջին շաբաթ օրը։ 2000թ. այս տոնը հիմնել է ԽՍՀՄ նախկին նախագահ Միխայիլ Գորբաչովի առաջարկով՝ ի հակակշիռ անցյալից մնացած փետրվարի 23-ի և անկախ բանակում ծառայել...
ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ
- Ժողովրդական դեղամիջոցներ
- Հղիություն. 4-րդ ամիս
- Հղիություն. 7-րդ ամիս
- Կոճապղպեղ նույնն է՝ իմբիր, Ginger եւ Zingiber Officinale
- «Արագիլ» հիմնադրամը ստեղծված է՝ օգնելու անպտղությամբ տառապող զույգերին. Կարինե Թոխունց
- Հղիություն. 6-րդ ամիս
- Հղիություն. 2-րդ ամիս
- 4-7 ամսական երեխաների սնուցումը
- Ամուսնական առաջին գիշերը
- Ընկերության մասին
- Ինչպես ազատվել անցանկալի մազերից
- Խնձորը` պզուկների դեմ. ազատվիր նրանցից 1 գիշերվա ընթացքում
- Պարզվում է ապագա երեխայի սեռը կախված է մայրիկի սնունդից
- Դդում
- Հիվանդություն, որը փոխում է մեր կյանքը` կրծագեղձի քաղցկեղ
- Կոճապղպեղ՝ նիհարելու համար (կոճապղպեղի թեյ)
- Սեռական գրգռում
- Արգանդի միոմա. նախանշանները, պատճառներն ու բուժումը
- Երիցուկ դեղատնային - Ромашка аптечная - Matricaria chamomilla L.
- Չիչխանի օգտակար հատկությունները
- Հղիություն. 1-ին ամիս
- Քարավուզ (նույն ինքը՝ նեխուր)
- Ինչպես ազատվել բերանի վատ հոտից`պարզ միջոց
- Դիմակներ` մազերի համար
- Կրծքի ցավե՞ր ունեք. ինչ անել
- Ընդհանուր տեղեկություններ մարմնի համակարգերի մասին
- Հեշտոցային արտադրության պատճառները. մասնագետի անդրադարձը
- Բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի ախտահարումը սովորական բշտախտի ժամանակ (սկիզբը` նախորդ համարում)
- Ընտրություն ըստ հորոսկոպի
- Հիվանդություն, որի համար պետք չէ ամաչել (թութք)
- Հղիությունը և նախապատրաստվելը դրան
- Խոսենք այդ մասին. ձեռնաշարժություն
- Երբ գլխացավն ախտանիշ է: Հանճարեղ և օժտված մարդկանց հիվանդություն
- Լեղաքարային հիվանդություն. բուժման մեթոդները
- Սեռական թուլության առաջին նախանշանները. news.am
- Ուլտրաձայնային դոպլերոգրաֆիա (երկակի (դուպլեքս) անոթների)
- Էկզեմայի տեսակները և բուժումը
- ՈւՆԱԲԻ: Արևելյան բժշկության գաղտնիքները
- Իրիդիոսքրինինգ
- Գամմա-դանակը նշտարի փոխարեն