Ինֆուզիոն թերապիայի առանձնահատկությունները շտապ կարգով կատարվող վիրահատությունների ժամանակ

Հիպովոլեմիայի արագ և արդյունավետ շտկումը հանդիսանում է մեծ արդիականություն վայելող խնդիր՝ ցանկացած կրիտիկական վիճակում, այդ թվում նաև՝ շտապ կարգով կատարվող վիրա­հա­տությունների ժամանակ, երբ անհրաժեշտություն է ստեղծվում արագ համալրել ներանոթային ծավալը՝ անզգայացման ողջ ընթացքում կայուն հեմոդինամիկա ապա­հովելու, ինչպես նաև՝ հիպովոլեմիայով պայ­մա­նավորված մազանոթային շրջանառության խան­գա­րումները կանխելու և/կամ շտկելու նպատակով: Ժամանակակից գրականության մեջ հիպովոլեմիայի արագ և արդյունավետ շտկման լավագույն մեթոդն այսօր համարվում է փոքր ծավալով գերօսմոլյարային ծավալի շտկումը՝ անգլալեզու գրականության մեջ հայտնի small volume resuscitation անվամբ:

Այն իրենից ներկայացնում է NaCl-ի հիպերտոնիկ լուծույթի և կոլոիդի համատեղ կամ հաջորդական ներարկում, որի ժամանակ հիպերտոնիկ լուծույթն ապահովում է շրջանառող արյան ծավալի արագ համալրում, իսկ կոլոիդը, մեծացնելով կոլոիդ - օնկոտիկ ճնշումը, ստեղծված վոլեմիկ արդյունքը պահպանում է 12–14 ժամ:

Նպատակը.

Սույն աշխատանքի նպատակն է ուսումնասիրել փոքր ծավալով գերօսմոլյարային ծավալի շտկման մեթոդի արդյունավետությունը՝ հիպովոլեմիայի առկա­յու­թյան պայմաններում` շտապ կարգով կատարվող վի­րա­հատությունների ժամանակ:

Նյութը և մեթոդները.

Հետազոտությունը կատարվել է ԵՊԲՀ-ի համալ­սա­րանական թիվ 1 կլինիկական հիվանդանոցի անզգայացման և վերակենդանացման բա­ժան­մուն­քում: Հետազոտության համար ընդգրկման չա­փանիշ հանդիսացել է բացահայտ հիպովոլեմիայի առկա­յու­թյունը՝ զանգվածային արյունահոսության և պերի­տո­նիտի արդյունքում: Հետազոտության նյութը կազմել են 45 հիվանդներ (17 կին և 28 տղամարդ), 16–81 տա­րեկան, որոնք շտապ կարգով վիրահատվել են աղիքային անանցանելիության և պերիտոնիտի (n=15), ստամոքս - աղիքային արյունահոսության (n=11) և վերջույթների բաց վնասվածքների կապակ­ցու­թյամբ (n=19):

Հիվանդների ծանրության աստիճանն ըստ APACHE II-ի եղել է 15.2(4.6, մահացությունը կազմել է 20% (n=9), վիրահատության միջին տևողությունը՝ 3.4(1,1ժ., կրիստալոիդների ընդ­հա­նուր ծավալը՝ 1.4(0.4լ: Փոքր ծավալով գերօսմոլյարային ծավալաշտկման մեթոդն իրա­կա­նացվել է հետևյալ սխեմայով. սկզբում ներարկվել է 7.5%-անոց NaCl՝ 4 մլ/կգ դեղաչափով, շիթով՝ 4–7 ր. ընթացքում, այնուհետև ներմուծվել է կոլոիդ՝ 500 մլ Օսլադեքս (0.6% ՀԷՕ, 200/0.5):

Տվյալ հետազոտության համար չափանիշներ են հանդիսացել սիստոլիկ զարկերակային ճնշումը, նա­տրիումի խտությունը պլազմայում և պլազմայի օսմոլյարությունը:

Արդյուքները.

Հետազոտվող հիվանդների մոտ սիստոլիկ զար­կե­րակային ճնշման ելային արժեքը եղել է 102.6(19.9 մմ սնդ. սյ., որն անզգայացման արագ և հաջորդական ներածումից հետո նվազել է մինչև 76.5( 8.1 մմ սնդ. ս.: Հիպերտոնիկ և կոլոիդ լուծույթների ներարկումից հետո գրանցվել է սիստոլիկ ճնշման վիճակագրորեն հավաստի աճ 38.3%-ով (p<0.05), ինչը պահպանվել է մինչև վիրահատության ավարտը: Նատրիումի խտությունը և պլազմայի օսմոլյարությունը նախապես չեն որոշվել՝ վիրահատության հրատապության պատճառով: Սակայն վիրահատության ավարտից 12ժ. անց վերոհիշյալ արժեքները կազմել են համա­պա­տասխանաբար 143.4(3.8 մմոլ/լ և 299.4(7.6 մՕսմ/կգ H2O, ինչը չի գերազանցում թույլատրելի սահ­ման­ները:

Եզրակացություն.

Այսպիսով, փոքր ծավալով գերօսմոլյարային ծա­վալի շտկման մեթոդը թույլ է տալիս արդյունավետ համալրել շրջանառող արյան ծավալը, որի շնորհիվ ոչ միայն ապահովվում է հեմոդինամիկ կայունություն՝ ողջ անզգայացման ընթացքում, այլև կրճատվում է ընդհանուր ինֆուզիոն թերապիայի ծավալը, որի շնորհիվ հնարավոր է դառնում խուսափել մեծ ծա­վա­լով կրիստալոիդների և կոլոիդների ներարկման հնա­րա­վոր բարդություններից:

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ