Պոզիտիվ հուզական խանգարումներից հուզական վիճակների և հակազդումների ախտահարումներից մեկի ` հիպոթիմիայի արտահայտվող ձևերից մեկն է: Վախը հուզական վիճակ է, որի բովանդակությունն է կազմում սեփական «ես»-ի բարեկեցությանը կամ կյանքին սպառնացող վտանգի երկյուղը կամ անհանգստությունը։ Վախի (ինչպես նաև տագնապի) հակվածությունը կախված է սեռից, տարիքից, անձնային առանձնահատկություններից, անձի սոցիալական ուղղվածությունից, ֆիզիկական և հոգեկան առողջությունից, ինչպես նաև այն նշանակությունից ու արժեքից, որ տալիս է անձը կենսական կամ սոցիալական վտանգին։

Առանձնացնում են վախի հետևյալ տեսակները՝

ըստ դրսևորումների երանգների և ձևի՝

1. ասթենիկ (ընդարմացում, թուլություն, գործողությունների աննպատակահարմարություն)
2. սթենիկ (խուճապ, փախուստ, ագրեսիա),
   

ըստ արտահայտվածության՝

1. խուճապ (հանկարծակի և կարճատև վախ, որն առաջանում է իրավիճակի անսպասելի, սակայն դեռ չգիտացված, փոփոխության պայմաններում),
2. երկյուղ (աստիճանաբար առաջացող վախի զգացում, որը կապված է երկարատև ազդող վտանգի գիտակցման հետ, և այն կարող է ունենալ որոշակի լուծում), սարսափ (վախի առավելագույն արտահայտվածություն բանականության ճնշման պայմաններում՝ «խելահեղ վախ»),

ըստ դրսևորումների ծագումնաբանության`

1. վիտալ վախ (վախը ծագում է սեփական մարմնից),
2. ռեալ վախ (վտանգը բխում է շրջապատից),
3. բարոյական կամ խղճի վախ (վախը ծագում է անձի մղումների և արժեքների վերարժեքավորման (քայքայման) հետևանքով),

ըստ զարգացման փուլերի՝

1. անվճռականություն,
2. անվստահություն,
3. շփոթություն,
4. վախկոտություն (երկչոտություն),
5. տագնապ,
6. վախ,
7. սարսափ։

Հոգեբուժություն
Ս.Հ. Սուքիասյան, Ս.Պ. Մարգարյան
Տեղեկատվություն: med-practic.com