Հարատեւ կրթություն. ԵՊԲՀ-ն կրում է երկրին որակյալ բժիշկներ տալու պատասխանատվությունը

Ո՞ր հիվանդը չի ցանկանա բուժվել ամենակատարյալ մեթոդով, առավել արդյունավետ տեխնոլոգիաներով ու դեղամիջոցներով։ Պարզ տրամաբանությամբ բուժող բժիշկը դա կարող է ապահովել, եթե հետեւում է բժշկագիտության նորություններին եւ անհրաժեշտ հմտություններ ձեռք բերում դրանք կիրառելու համար:

Ահա թե ինչու ողջ աշխարհում բժշկի մասնագիտությունն առանձնանում է նաեւ նրանով, որ այս գործին նվիրվածները պարտադրված են ողջ կյանքում սովորելու եւ ինքնակրթությամբ զբաղվելու, որպեսզի ետ չմնան բավական արագ զարգացող բժշկագիտության, իսկ վերջին տասնամյակներում՝ նաեւ բարձր տեխնոլոգիաների ընձեռած հնարավորություններից։ Իսկ ի՞նչ է արվում մեր երկրում որակյալ բժիշկներ կրթելու համար։

Շատերին հետաքրքրող այս հարցի շուրջ մեկնաբանություններ է տալիս ԵՊԲՀ հետբուհական եւ շարունակական կրթության աշխատանքների գծով պրոռեկտոր, բժշկական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ Մհեր Բիշարյանը։

«Առողջապահության ոլորտում բարձր որակավորում ունեցող բժիշկների եւ դեղագետների պատրաստման համար Հայաստանի Հանրապետությունում սահմանված են հետդիպլոմային մասնագիտացման հետեւյալ ձեւերը. ինտերնատուրա, կլինիկական օրդինատուրա եւ շարունակական մասնագիտական ուսուցում։

Ինտերնատուրան եթե ընդհանուր ուսուցում է, ապա կլինիկական օրդինատուրան՝ նեղ մասնագիտացում։ Իսկ շարունակական մասնագիտական ուսուցման ընթացքում ապահովվում է բժիշկների եւ դեղագետների հետագա կատարելագործումն ու վերապատրաստումը։

Կարեւորելով բժշկի բարձր որակավորումն ապահովելը, դեռ 1958-ին Երեւանի պետական բժշկական ինստիտուտում բացվեց բժիշկների վերապատրաստման ֆակուլտետը, որը հետագայում մեծ ծավալներ ստանալով՝ առանձնացավ որպես Երեւանի բժիշկների կատարելագործման պետական ինստիտուտ։

2004 թվականից Երեւանի Մխիթար Հերացու անվան պետական բժշկական համալսարանն իրավունք ստացավ կազմակերպել բժիշկների եւ դեղագետների մասնագիտական կատարելագործման դասընթացներ։ Սակայն գաղտնիք չէ, որ անհրաժեշտ փորձի պակասի պայմաններում խնդիրներ էին առաջ գալիս կրթության որակի բարելավման, մասնագետների պատրաստման հարցերում։

Կատարելագործման կարիք ունեին ուսումնական, ինչպես նաեւ մասնագիտական գիտելիքների ու հմտությունների լիարժեք յուրացման գործընթացը։

Առաջնորդվելով այն սկզբունքով, որ բժիշկների պատրաստման երկարատեւ ու բարդ գործընթացը նախընտրելի է կազմակերպել կադրային եւ կառուցվածքային անհրաժեշտ հնարավորություններով, ինչպես նաեւ կլինիկական բազաների համալիրով ապահովված մեկ ուսումնական հաստատությունում, ՀՀ կառավարությունը որոշում կայացրեց ակադեմիկոս Ս. Ավդալբեկյանի անվան ազգային առողջապահության ինստիտուտի կրթական բաղադրիչը միավորել Երեւանի Մխիթար Հերացու անվան պետական բժշկական համալսարանի կրթական համակարգին։ Դրա արդյունքում ակնհայտորեն հզորացել է համալսարանի գիտական ներուժը։ Բավական է ասել, որ այսօր մեզ մոտ աշխատում է գիտությունների 161 դոկտոր եւ 480 թեկնածու։ Բնականաբար, մեկտեղվեցին նաեւ բազային հնարավորությունները։ Այնպես որ, հետդիպլոմային կրթության այժմյան 29 ամբիոնները բոլոր առումներով առավել հզոր են։ Դրան հավելենք, որ հետդիպլոմային կրթության կազմակերպման գործում ընդգրկված են նաեւ նախադիպլոմային շուրջ 50 ամբիոններ։

Պետական բժշկական համալսարանը ներկայումս Հայաստանի Հանրապետությունում Բոլոնիայի գործընթացին ինտեգրված ուսումնական հաստատություններից է, որն զբաղվում է հարատեւ բժշկական կրթության իրականացմամբ։ Իսկ Բոլոնիայի գործընթացում հարատեւ կրթությունը չափազանց կարեւորվում է որպես եվրոպական բարձրագույն կրթության էական տարր։ Եթե պատկերավոր արտահայտվենք՝մեր ոլորտի համար Բոլոնիայի գործընթացի խորքային իմաստը որակյալ բժիշկներ պատրաստելն է։ Այդ նպատակով տարբեր ուղղություններով զարգացման ծրագրեր ենք նախատեսել։ Բուհում իրականացվող գործնական լուրջ քայլերը նպատակաուղղված են ինչպես բուհի դիպլոմի միջազգային ճանաչմանը, այնպես էլ երկրում բժշկությունը միջազգային չափանիշներին հասցնելուն։

Առաջնահերթ համարելով բժիշկների, դեղագետների կատարելագործման դասընթացների ծրագրերի բարեփոխումները՝ ԵՊԲՀ հետբուհական կրթության ամբիոնների պրոֆեսորադասախոսական կազմին արդեն հանձնարարվել է վերանայել ծրագրերը՝ դրանք համապատասխանեցնելով եվրոպական սկզբունքներին եւ մասնագիտական պահանջներին։

Բժշկագիտության ներկայիս սրընթաց զարգացումը պարտադրում է, որ մշտապես իրենց գիտելիքները թարմացնելու նպատակով շարունակական կրթությամբ զբաղվեն ոչ միայն գործնական առողջապահության ասպարեզում աշխատող բժիշկները, այլեւ բուհի դասախոսները։ Հետեւաբար, հետեւողական աշխատանք է տարվում, որպեսզի համալսարանի ամբիոնների դասախոսները պարբերաբար մասնակցեն բուհում իրականացվող կատարելագործման դասընթացներին։ Ձգտում ենք նաեւ հնարավորություններ ստեղծել նրանց վերապատրաստումն արտասահմանյան երկրների բուհերում եւ կլինիկաներում կազմակերպելու, ինչպես նաեւ միջազգային առողջապահական գիտական համագումարներին, գիտաժողովներին նրանց մասնակցությունն ապահովելու ուղղությամբ։

Շարունակական բժշկական կրթության ծրագրերի իրականացման, ինչպես նաեւ մասնագիտական համագումարների ու խորհրդաժողովների կազմակերպման գործում կարեւորվում է նաեւ մասնագիտական բժշկական ասոցիացիաների դերը, որոնց հետ սկսել ենք սերտորեն համագործակցել։

ԵՊԲՀ-ի վրա է դրված նաեւ հանրապետության առողջապահական հիմնարկներում աշխատող մեծաթիվ միջին բուժանձնակազմի կատարելագործումն ու մասնագիտացումը։

Գիտակցելով շարունակական կրթության կարեւորությունը, բուհում լուրջ բարեփոխումներ ենք սկսել, որոնք միտված են խորացնել բժիշկների եւ միջին բուժանձնակազմի մասնագիտական գիտելիքները, նրանց ծանոթացնել բժշկագիտության նոր նվաճումներին, նպաստել հանրապետության բնակչության բժշկական սպասարկման որակի բարելավմանն ու անվտանգության ապահովմանը, բժշկական սխալների քանակի նվազեցմանը, ինչպես նաեւ բժշկական օգնություն ցուցաբերելու ընթացքում անհիմն ծախսերի կրճատմանը»,–ասում է Մհեր Բիշարյանը։

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ