Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

 

Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 1-4.2005 (21-24)

Հետմենոպաուզալ խանգարումների բուժման համալիրում CaD3 Նիկոմեդի կիրառումը

Բանալի բառեր. պերիմենոպաուզա, էստրոգեն, պրոգեստերոն, ոսկրային զանգվածի կորուստ, CaD3 Նիկոմեդ

Պերիմենոպաուզան՝ անցումային շրջանը, կնոջ կյանքում ամենաարտահայտված հոր­մո­նալ տեղաշարժերի շրջանն է: Այն ընդ­գրկում է մի քանի տարի մինչև մենոպաուզա (վերջին ինքնուրույն դաշտան) և առաջին 1,5-2 տարի դրանից հետո: Յուրաքանչյուր կնոջ մոտ անցումային շրջանի տևողությունը տար­բեր է, անհատական: Երբ օրգանիզմը մոտենում է մենոպաուզային, կնոջ օրգա­նիզ­մում վերականգնողական համակարգը սկսում է հանգչել: Առաջին հերթին պակա­սում է ձվարաններում պրոգեստերոնի ար­տա­դրությունը: Դա առաջացնում է անկանոն դաշտան, փոփոխվում է նրա բնույթը՝ դառ­նում է անկանոն, առատ կամ քիչ: Տևո­ղու­թյունը կարող է տատանվել՝ երկարել կամ կարճանալ, կարող է առաջանալ ընդմիջում մի քանի ամիս, որը կարող է ավարտվել ան­սո­վոր առատ դաշտանով: Հատկապես այդ շրջա­նում` էստրոգենների քանակի քչաց­մանը զուգընթաց, ի հայտ են գալիս ֆիզիկա­կան և էմոցիոնալ տեղաշարժեր: Օրգանիզ­մում խախտվում է էստրոգենների և անդրոգն­ների հավասարակշռությունը: Էստրո­գեն­ների քանակի քչացումը պերիմենոպաուզայի շրջանում հանգեցնում է սիրտ-անոթային, ոսկրային և կենտրոնական նյարդային հա­մա­կարգերում լուրջ բարդությունների առա­ջաց­մանը:

 

Ոսկրային զանգվածի առավելագույն կո­րուս­տը նկատվում է մենոպաուզայից հետո առաջին 2-3 տարիների ընթացքում: Սեռա­կան հորմոնների պակասը անցումային շրջա­­նում կենտրոնական նյարդային համա­կար­գի վրա ունենում է անբարենպաստ ազդեցություն, պայմանավորում է ուշադրու­թյան վատացում, հիշողության և աշխատու­նա­կության իջեցում: Հիպոէստրոգենեմիան հանգեցնում է սոմատիկ խանգարումների առաջացմանը՝ հորդանք, գիշերային քըրտ­նար­տա­դրություն, հաճախացած սրտխփոց, գլխապտույտ, գռգռվածություն: Այս երևույթ­ները ուղեկցվում են այնպիսի տեղաշար­ժե­րով, ինչպիսիք են՝ անհանգստությունը, ուշա­դրու­թյան անկումը, հիշողության իջեցումը, դեպրեսիաները:

 

Հաստատված է, որ մենոպաուզայի շրջա­նում կանանց 85%-ի մոտ առաջանում են վազո­մոտոր խանգարումներ՝ ընդ որում 30%-ի մոտ դրանք արտահայտվում են բավական ծանր ձևով, իսկ 7%-ի մոտ տևում են ավելի քան 10 տարի [1]: Հետմենոպաուզայի շրջանում ձվարանների ֆունկցիայի անկումը հանգեց­նում է ոսկրային հյուսվածքի ներծծման ուժե­ղաց­մանը և օստեոպորոզի առաջացմանը: Օս­տեոպորոզը դա ոսկրային զանգվածի կորուստն է և ոսկրի միկրո­կառուց­վածքի վա­տացումը: Ինչպես հայտնի է, էստրո­գեն­ները կանխում են ոսկրային հյուսավածքի վնա­սումը՝ խթանելով կալցիտոնինի արտա­դրու­թյունը և ոսկրի օստեոկլաստային ռե­զորբ­ցի­ան: Էստրո­գենները իջեցնում են օս­տեո­կլաստ­­ներին խթանող ցիտոկինների կոն­ցեն­տրա­ցիան և այդպիսով ընկճում ոսկրերի ներ­ծը­ծումը: Էստրոգենային անբավարա­րու­թյան դեպքում ուժեղանում է օստեոկլաստ­ների ակտի­վությունը և նրանց առաջացումը [3]:

 

Մենոպաուզայի շրջանում ոսկրային հյուս­ված­քի կորուստը՝ կազմելով տարեկան 4-5%, հանգեցնում է ոսկրերի փխրունությանը և կոտրվածքների առաջացմանը: Առաջանում է դիֆուզ դեմիներալիզացիա [2]: Մենոպա­ու­զա­յից հետո առաջին 5 տարիների ընթաց­քում ոսկրային հյուսվածքի կորստի արագու­թյու­նը բարձրանում է 5-10 անգամ՝ համեմա­տած վերարտադրողական շրջանի հետ: Վիճակագրությամբ 50-ամյա կնոջ մոտ տար­բեր կոտրվածքների հաճախա­կանու­թյունը կազմում է 40%:

 

Ապացուցված է, որ այն կանանց մոտ, որոնք օգտագործում են 1000 մգ/օրը Ca, ազդրի գլխիկի կոտրվածքները հանդիպում են 75%–ով հազվադեպ, քան այն կանանց մոտ, որոնք օգտագործում են 2 անգամ քիչ՝ 500 մգ: Ca-իոնը այն կապող օղակն է, որը հաջորդում է կմախքային մկանային բջջի և միոկարդիոցիտի գրգռականությունը և կծկո­ղա­կանությունը:

 

Բացասական Ca-ական և դրական P-ա­կան բալանսը խախտում են Na/Ka էլէկտրո­լիտային հավասարակշռությունը: Սա հան­գեց­նում է բջջային թաղանթի թափանցե­լի­ու­թյան խախտմանը, մասնավորապես նյար­դա­յին բջիջներում սինապսների շրջանում բևեռացման պրոցեսների փոփոխության, նյարդա­մկա­նային գրգռականության, ընդ­հուպ մինչև վեգետատիվ ռեակտիվակա­նու­թյան բարձրացմանը: Հիպոմագնեմիայի պայ­­ման­ներում ուժեղանում է Na-ի ներ­թա­փան­ցումը բջիջ, իսկ Ka -ի իոնների ար­տա­հոսքը բջջից զգալիորեն բարձրացնում է նյարդամկանային գրգռականությունը:

 

Նյութը և մեթոդներ

 

Ընտրվել են տիպ 2 շաքարային դիա­բե­տով՝ տառապող 40 կին հետմենոպաուզալ շրջանում: Կատարվել է ողնաշարի գոտկա­յին հատվածի ողների ռենտգեն հետազո­տու­թյուն: Մեծ մասի մոտ հայտնաբերվել է գոտ­կային ողների շրջանում օստեոպորոզ:

 

Հիվանդների 90%-ի մոտ նկատվել է հոր­դանք, 76%-ի մոտ՝ անհանգիստ քուն, 77%-ի մոտ՝ դեպրեսիաներ, 85%-ի մոտ՝ տրամա­դրու­թյան անկում, 20%-ի մոտ՝ գոտկային շրջա­նի ցավեր:

 

Հիվանդները ստացել են CaD3 Նիկոմեդ, օրը 2 դեղաչափով 6 ամիս տևողությամբ: Որպես շաքարը իջեցնող թերապիա ստացել են 30-60 մգ դեղաչափով դիաբետոն MR. Հիվանդների մոտ գլիկեմիայի մակարդակը տատանվել է 8-14 մմոլ/լ սահմաններում: Հսկիչ խմբում ընդգրկված 10 կանայք CaD3 Նիկոմեդ չեն ստացել: Երեք ամիս անց հիվանդների մոտ դեպրեսիվ վիճակների և հորդանքների հաճախականությունը իջել է, կարգավորվել է քունը:

 

Աղյուսակ

Ախտանիշներ

Հիվանդների քանակը %

Մինչևբուժումը

Բուժումից հետո 6 ամիս անց

Հսկիչ խումբ՝ 6 ամիս անց

Հորդանք

90

25

80

Անհանգիստ քուն

75

35

80

Դեպրեսիաներ

77,5%

50

70

Տրամադրության անկում

95

37,5

80

Գոտկային շրջանի ցավեր

25

12,5

20

 

Հետազոտության արդյունքները հսկիչ խմբի համեմատությամբ ներկայացված են աղյու­սակում:

 

Եզրակացություն

 

Այսպիսով, համաձայն մեր դիտար­կում­ների, տիպ 2 շաքարային դիաբետով հի­վանդ­ների մոտ հետմենոպաուզալ շրջանում CaD3 Նիկոմեդի-ի կիրառումը հանգեցրել է մի շարք ախտանիշների՝ հորդանքի, անհան­գիստ քնի, դեպրեսիաների, տրամադրության տատանումների, գոտկային շրջանի ցավերի հաճախականության նվազեցմանը:

 

Հաշվի առնելով վերը նշվածը, խորհուրդ է տրվում CaD3 Նիկոմեդի-ի 500-1000 մգ/օրը կիրառումը հետմենոպաուզալ շրջանում:

 

Գրականություն

 

  1. Oldenhave A., Netlenbos C. Pathogenesis of climacteric complaints: ready for the change? Lancet , 1994.
  2. կՏրՑՎպվՏտՈցջՈսՖվօռ ՏրՑպՏտՏՐՏջ Ռ իթՁ. ԾպՋ­Պց­վՈՐՏՊվօռ ո՚սսպՑպվՖ: ՎպվՏտՈցջՈ. 2002, 4.
  3. Callangher J.C. Role of estrogens in the management of postmenopausal bone loss, Osteoporosis Rheumat. Dis. Clin. N. Am., 2001, 27; p. 143-156.

Հեղինակ. Է.Մ. Հայրապետյան, Ա.Ռ. Ավագյան Երևանի պետական բժշկական համալսարանի էնդոկրինոլոգիայի ամբիոն
Սկզբնաղբյուր. Գիտա-գործնական Բժշկական Հանդես «Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի», 2.2005 (23) 9-11
Աղբյուր. med-practic.com
Հոդվածի հեղինակային (այլ սկզբնաղբյուրի առկայության դեպքում՝ էլեկտրոնային տարբերակի) իրավունքը պատկանում է med-practic.com կայքին
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

Ցանցենու հետազոտման գունակոնտրաստային ախտորոշիչ եղանակ

Բանալի բառեր.ախտորոշիչ թեստ, ներակնային ճնշում (ՆԱՃ), տեսաներվի սկավառակի էքսկավացիա (ՏՍԷ)­

Նկարագրվող ակնաբուժական ախտորոշիչ թեստը իրենից ներկայացնում է թղթի վրա համապատասխան կոնտրաստ և գունային տառեր, թվեր, նշաններ, որոնցով էլ հենց հետազոտվում է հիվանդի աչքը: Թեստը բաղկացած է 2 բաղադրիչներից` կոնտրաստի զգացողությունից և գունային կոմպոնենտից: Այն այնպես է կազմված, որ կապույտ գույնը ըստ իր պայծառության հավասար է ֆոնի պայծառությանը...

Ակնաբանություն
Ցերվիցիտի (էնդոցերվիցիտի) կլնիկաձևաբանական բնութագիրը (գրական ակնարկ)

Բանալի բառեր. ցերվիցիտ, էնդոցերվիցիտ, բորբոքային հիվանդություն

Մանկաբարձ-գինեկոլոգների պրակտիկայում ինֆեկցիոն պաթոլոգիան շարունակում է արդիական խնդիր մնալ: Հեղինակների տվյալներով, կանացի սեռական օրգանների բորբոքային հիվանդությունները վերջին տարիներին առանձնահատուկ հրատապ նշանակություն ունեն` կապված դրանց բարձր հաճախականության (գինեկոլոգիական հիվանդների 60-65%), պտղին ինֆեկցիայի փոխանցման հնարավորության և երիտասարդացման հետ...

Պերինատոլոգիա, մանկաբարձություն և գինեկոլոգիա
Սրտամկանի սուր ինֆարկտով հիվանդների ֆիզիկական ռեաբիլիտացիան

Բանալի բառեր. սրտամկանի սուր ինֆարկտ, ֆիզիկական ռեաբիլիտացիա, վարժություններ

Երկար ժամանակ սրտամկանի ինֆարկտի բուժման պարտադիր պայման էր համարվում տևական անկողնային ռեժիմը: Այդպիսի ռեժիմիև հատկապես առաջին մոտ 3-շաբաթյա լիակատար հանգստի բացասական կողմերը ակնհայտ էին. նվազում էր կմախքային մկաններիզանգվածը (հիվանդների մի մասը առանց հատուկ վերականգնողական վարժությունների բառացիորեն չէր կարողանում կանգնել ոտքիվրա)...

Սրտանոթաբանություն
Պատերազմական գործողությունների ժամանակ ռազմաբժշկական ստորաբաժանումների կազմակերպչական կառուցվածքի կատարելագործման մասին

Բանալի բառեր. բժշկական ապահովում, բժշկական հատուկ ուժեղացված ջոկատ

Աղետների և պատերազմական գործողությունների ժամանակ առաջացած մասսայական վնասվածքների դեպքում հատկապես կարևոր է ճիշտ կազմակերպել բնակչությանը ցուցաբերվող առաջին բուժօգնությունը, վերականգնել նրանց աշխատունակությունը, նվազեցնել սանիտարական կորուստների թիվը: Այս խնդիրը այսօր էլ բոլոր երկրների համար չի կորցրել իր արդիականությունը, նշանակությունը և գտնվում է պետության ուշադրության կենտրոնում...

Այլ հոդվածներ
Երևանի շտապ օգնության կայանի աշխատանքի կազմակերպման որոշ հիմնահարցեր ըստ ամիսների և սեզոնների 2001-2004թթ. ժամանակահատվածում

Բանալի բառեր. շտապ օգնության կայան, հիմնահարցեր, հիվանդացություն

Ժամանակակից բժշկագիտության և գործ­նա­­կան առողջապահության արդիական պրոբ­­լեմների շարքում խիստ կարևորվում են բնակ­չությանը ժամանակին և որակյալ շտապ բժշկական օգնության ցուցաբերման հար­ցերը: Նախկին ԽՍՀՄ-ում ստեղծված նախա­հոս­պիտալային շտապ բժշկական օգնության համակարգը համարվում է խորհրդային ա­ռող­­ջապահության կարևոր նվաճումներից մեկը [1-5]...

Զինված ուժերում ինֆեկցիոն հիվանդացության կառուցվածքի մասին

Բանալի բառեր. զինված ուժեր, ինֆեկցիոն հիվանդություն

Ինֆեկցիոն հիվանդացության կառուցվածքը տարբեր երկրների բանակներում եղել է տարբեր: Ընդ որում հրատարակված գիտական աշխատանքներում ինֆեկցիոն հիվանդությունների պրոբլեմը հիմնականում արծարծվում...

Վարակաբանություն
Կոնքազդրային հոդի հրազենային կոտրվածքի կապակցությամբ կատարված էնդոպրոթեզի կրկնակի ռևիզիա (կլինիկական դեպք)

 

Բանալի բառեր. կոնքազդրային հոդ, տոտալ էնդոպրոթեզավորում, ռևիզիոն արթրոպլաստիկա

Հիվանդ` Շանդիձե Ալեկսանդր, 1974թ. ծնված, 23.03.05-ին ընդունվել է Էրեբունի Բժշկական Կենտրոն հետևյալ ախտորոշմամբ. վիճակաջ կոնքազդրային հոդի տոտալ էնդոպրոթեզավորումից հետո, քացախափոսային կոմպոնենտի տեղաշարժումով, փափուկ հյուսվածքներումբազմաթիվ մետաղական օտար մարմինների առկայությամբ...

Վնասվածքաբանություն և օրթոպեդիա Կլինիկական դեպքեր
Խրոնիկական դիսցիրկուլյատոր էնցեֆալոպաթիաների կոգնիտիվ խանգարումների կլինիկանեյրոֆիզիոլոգիական վերլուծությունը

Բանալի բառեր. էնցեֆալոպաթիա, կոգնիտիվ խանգարումներ, բուժում, կոգնիտիվ դրդված պոտենցիալներ` P–300, Վեքսլերի թեստ, ռիվաստիգմին (պրոմետաքս)

Ցերեբրովասկուլյար հիվանդությունների մեծ տարածվածությունը, հիվանդների հաշմանդամության բարձր տոկոսը, սոցիալ-տնտեսականպրոբլեմները, որոնք ծագում են գլխուղեղի անոթային հիվանդությունների դեկոմպենսացիայի ժամանակ, բացատրում են այդնոզոլոգիաների բուժման բժշկա-սոցիալական մեծ նշանակությունը...

Նյարդաբանություն
Ձախ նախասրտի միքսոմայի հեռացման դեպք

Բանալի բառեր. սրտի ուռուցքներ, միքսոմա, ձախ նախասրտային միքսոմա

2005 օգոստոսի 24-ին Էրեբունի Բժշկական Կենտրոն դիմեց 44 տարեկան տղամարդ, որը գանգատվում էր հևոցից, սրտխփոցից, թուլությունից:

Կատարվեցին հետևյալ հետազոտությունները.­­­­­­

ԷՍԳ` նախասրտերի շողացում, 94 զ/ր միջին փորոքային ռիթմով, ԷխոՍԳ` ձախնախասրտում 7,2x3,9սմ չափի գնդաձև նորագոյացություն, որը ոտիկի միջոցովամրանում էր միջնախասրտային միջնապատին...

Սրտանոթաբանություն Կլինիկական դեպքեր
Պետական պատվերի շրջանակներում բժշկական օգնություն և սպասարկում իրականացնողների ցուցանիշային ֆինանսավորում

Բանալի բառեր: ցուցանիշային (ռեյտինգային) ֆինանսավորում, ռեյտինգի մակարդակ, պետական պատվեր

Սպասարկման ոլորտում, ինչպիսին է նաև առողջապահությունը, ցանկացած գնում կատարելիս ենթադրվում է, որ գնորդը կբավարարվի իր պահանջմունքներին համապատասխան որոշակի մակարդակով: Այդ մակարդակի չափին, ցուցանիշային (ռեյտինգային) ֆինանսավորման մեջ, համապատասխանում է այսպես կոչված միջին (նոմինալ) ռեյտինգի մակարդակը...

Ինֆեկցիոն հսկողության ծրագրի ֆինանսական արդյունավետության հետազոտություն

Բանալի բառեր. ներհիվանդանոցային ինֆեկցիաների ֆինանսական ծախսեր, ինֆեկցիոն հսկողության ծրագիր, նպատակային և պլանային սանիտարամանրէաբանական հետազոտություն, կանխարգելիչ միջոցառումներ ­­­

Ժամանակակից առողջապահության մեջ ֆինանսների խնայողության արդյունավետ միջոցներից մեկը հանդիսանում է ներհիվանդանոցայինին ֆեկցիաների (ՆՀԻ) կանխարգելումը: Վերջիններս առաջացնում են լրացուցիչ ծախսեր ի հաշիվ լաբորատոր, գործիքային (կրկնակի ևնույնիսկ բազմակի) հետազոտությունների, դեղորայքի և բուժման տևողության երկարացման...

Վարակաբանություն
Զորքերում համաճարակային իրավիճակի օրինաչափություններն ու առանձնահատկությունները

Բանալի բառեր. համաճարակային իրավիճակ, զորքեր, ինֆեկցիոն հիվանդություններ, վիրուսային հեպատիտ

Ըստ գրականության տվյալների [1,2], համաճարակային իրավիճակը զորքերի անձնակազմում բնութագրվում է հարաբերական ինքնավարությամբ: Ինքնավարություն տերմինով ընգծվում է, որ անձնակազմի ինֆեկցիոն հիվանդացությունը պայմանավորված է զինվորական կոլեկտիվներին բնորոշ ներքին գործոններով...

Վարակաբանություն
Երևանի շտապ օգնության կայանի գործունեության հետագա կատարելագործման մարտավարության որոշ հարցեր

Բանալի բառեր. շտապ օգնություն, մարտավարություն, կատարելագործում

Շտապ բժշկական օգնության ցուցաբերման խնդիրն աշխարհի գրեթե բոլոր պետություններում գոյություն ունի [1,2]: Այն պայմանավորված է ինչպես տվյալ երկրի սոցիալ-տնտեսական իրավիճակով, այնպես էլ ազգաբնակչության հիվանդացությամբ և առողջապահության հնարավորություններով [3-5]...

Հրատապ թեմա Հայաստանում
Կրծքագեղձի ֆիլոիդ ուռուցքների և ֆիբրոադենոմաների տարբերակիչ ախտորոշման չափորոշիչները

Բանալի բառեր. կրծքագեղձի ֆիլոիդ ուռուցք, ֆիբրոադենոմա

Կրծքագեղձի ախտահարումների շարքում ֆիբրոադենոմաները գրավում են երրորդ տեղը՝ մաստոպաթիայից և քաղցկեղից հետո: Տերևանման ֆիբրոադենոմաները, այլ կերպ ֆիլոիդ ուռուցքները (ՖՈՒ), ֆիբրոադենոմաների շարքում կազմում են 11.9% [1–3]: Եվ՛ ֆիբրոադենոմաները, և՛ ֆիլոիդ ուռուցքները դասվում են ֆիբրոէպիթելային ախտահարումների շարքին, սակայն ՖՈՒ-ը ունի չարորականացման միտում և կարող է վերափոխվել սարկոմայի, կարցինոսարկոմայի և քաղցկեղի [4–6]...

Ուռուցքաբանություն
Դիսլիպոպրոտեիդեմիայի նշանակությունը էնդոթելի վնասման մեջ թոքային հիպերթենզիայի ժամանակ

Բանալի բառեր. թոքային հիպերթենզիա, էնդոթելային դիսֆունկցիա, դիսլիպոպրոտեիդեմիա

Թոքային հիպերթենզիան վիճակ է, որը կարող է հանդիսանալ մի շարք հիվան­դու­թյուն­ների բարդություն, կամ ունենալ իդեո­պա­թիկ ծագում: Այն բնութագրվում է թո­քա­յին անոթների դիմադրողականության և թո­քա­յին զարկերակում ճնշման աստիճա­նա­կան բարձրացմամբ, որը բերում է աջ փորո­քային անբավարարության զարգացման: Թո­քային հիպերթենզիա ախտորոշվում է, երբ թո­քային զարկերակում միջին ճնշումը գերա­զանցում է 25 մմ.սնդ.ս. հանգստի ժամանակ և 30 մմ.սնդ.ս. ֆիզիկական ծանրաբեռնվա­ծու­թյան ժամանակ [2,9,10]...

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ